برنامه تقویت نسبی متغیربرنامه نسبی متغیر (Variable ratio)، یکی از انواع برنامه‌های تقویت و از اقسام برنامه‌های تقویت سهمی یا متناوب است. در این برنامه، مانند برنامه نسبی ثابت است، اما تعداد پاسخ‌هایی که بین تقویت‌ها منظور می‌شود، از تقویتی به تقویت دیگر متغیر است. برنامه‌های تقویت، از اصطلاحات به‌کار رفته در علم روانشناسی، به برنامه‌هایی گفته می‌شود که در جریان شرطی‌سازی برای پرهیز و گریز از خاموشی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. خاموشی، عبارت است از عدم تقویت پاسخ شرطی که سبب می‌گردد موجود زنده، دیگر در مقابل محرک شرطی، پاسخ شرطی ندهد. برنامه‌های تقویت از این مسأله جلوگیری می‌کنند. ۱ - توضیح اجمالیدر برنامه نسبی متغیر (Variable ratio)، مانند برنامه نسبی ثابت، در این برنامه نیز تقویت پس از تعدادی پاسخ ارائه می‌شود، اما در این برنامه تعداد پاسخ‌هایی که بین تقویت‌ها منظور می‌شود از تقویتی به تقویت دیگر متغیر است. مثلا برای این که یک برنامه نسبی متغیر ۲۰ به ۱ داشته باشیم می‌توانیم تعداد پاسخ‌هایی را که باید بین تقویت‌ها صورت گیرد به‌طور تصادفی از ۱ تا ۴۰ با میانگین ۲۰ انتخاب کنیم. [۱]
اتکینسون، ریتا و دیگران، زمینه روانشناسی، ترجمه محمدنقی براهنی و دیگران، تهران، رشد، ۱۳۷۷، جلد ۱، چاپ دوازدهم، ص۳۷۰.
۲ - پانویس
۳ - منبعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «برنامه‌های تقویت»، تاریخ بازیابی ۹۷/۱۲/۰۶. |